ΜΗΤΡΟΚΤΟΝΙΕΣ ΚΑΙ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ
Η μητροκτονία έχει τις ρίζες του στην ελληνική μυθολογία, σύμφωνα με την οποία, ο Ορέστης εκδικήθηκε τον φόνο του πατέρα του, του βασιλιά των Μυκηνών Αγαμέμνονα, σκοτώνοντας τη μητέρα του, την Κλυταιμνήστρα.
Οι παραβάτες είναι ετερογενείς ως προς τα χαρακτηριστικά τους. Τα πιο σημαντικά χαρακτηριστικά μεταξύ των τύπων μητροκτονίας είναι τα εξής:
- η σοβαρή ψυχική ασθένεια,
- η εξουσιαστική μητέρα,
- η εχθρική σχέση με τη μητέρα,
- ο παθητικός ή αποτραβηγμένος (απών) πατέρας, και
- η υπερβολική (επιθετική) συμπεριφορά.
Επομένως, πριν καταλήξουμε σε κάποιο συγκεκριμένο συμπέρασμα για μια μητροκτονία, θα πρέπει να διερευνήσουμε την κατάσταση της ψυχικής υγείας του δράστη, τη συναισθηματική του προσκόλληση με τη μητέρα, τη κοινωνικοοικονομική τους κατάσταση, το οικογενειακό άγχος, το γονεϊκό στυλ διαπαιδαγώγησης και τη δομή της οικογένειας.
Υπάρχουν μια σειρά από θεωρίες όπως η ψυχαναλυτική θεωρία, η θεωρία των οικογενειακών συστημάτων και ο γνωστικός συμπεριφορισμός που εξηγούν τη μητροκτονία.
Σύμφωνα με τις ψυχοδυναμικές ερμηνείες, η δολοφονική παρόρμηση να σκοτωθεί ένας γονέας μπορεί να έχει οιδιπόδειες ρίζες, ως άμυνα ενάντια στην εχθρότητα ή τις αιμομιξικές επιθυμίες. Ο S. Freud υποστήριξε ότι η μητροκτονία χρησίμευσε ως άμυνα μετατόπισης έναντι των αιμομιξικών παρορμήσεων.
Σύμφωνα με τη θεωρία των Οικογενειακών Συστημάτων, η κύρια αιτία της μητροκτονίας αποδίδεται σε μια καταχρηστική και παθολογική οικογενειακή δομή. Αυτές οι οικογένειες έχουν συχνά στυλ επίλυσης προβλημάτων προσανατολισμένο στις συγκρούσεις. Οι δράστες έχουν βιώσει χρόνιο μίσος για τον γονέα-θύμα.
Σύμφωνα με τον Αμερικανό ψυχίατρο F. Wertham η μητροκτονία αντιπροσωπεύει το ασυνείδητο μίσος του γιου για τη μητέρα του που επιτίθεται στη σεξουαλική επιθυμία για αυτήν. Το ''σύμπλεγμα του Ορέστη'' του Wertham περιέγραψε έναν σεξουαλικά ανώριμο αλλά ομοφυλοφιλικό γιο, παγιδευμένο σε μια εξαρτημένη αλλά εχθρική σχέση με μια κτητική μητέρα.
Ο B. O'Connell δήλωσε ότι ένας γιος που σκοτώνει τη μητέρα του είναι συνήθως ένας άγαμος, μη φιλόδοξος άνδρας, με έντονη σχέση με τη μητέρα του, με αισθήματα κοινωνικής κατωτερότητας και με απόντα ή παθητικό πατέρα. Οι άνδρες που διαπράττουν μητροκτονία αισθάνονται αδύναμοι, απελπισμένοι και εξαρτημένοι και δεν είναι σε θέση να αποδεχτούν έναν ξεχωριστό, ώριμο ανδρικό ρόλο.
